WATERSCHAP HOLLANDSE DELTA: KLIMAATSCHAP OF BELANGENBEHARTIGER VAN DE AGRARISCHE SECTOR?
In de meest recente Verenigde Vergadering – het algemeen bestuur - van waterschap Hollandse Delta (10 februari jl.) kwam deze vraag scherp naar voren. Wat voor waterschap wil je zijn? Beperk je je tot de wettelijke kerntaken en dien je de belangen van de agrariërs, of vind je dat water sturend is voor de ruimtelijke inrichting van onze regio en ben je een autoriteit op dat gebied? Twee voorbeelden.
Vrijstelling voor de agrariërs van wegenbelasting?
In mei 2020 is een motie aangenomen om te onderzoeken of agrariërs minder belasting kunnen betalen voor de wegen waar ze gebruik van maken. Waterschap Hollandse Delta heeft bijna 1600 kilometer wegen en rijwielpaden. De meeste wegen liggen in het landelijk gebied van de Hoekse Waard en Goeree-Overflakkee. De belasting voor het onderhoud van die wegen wordt opgebracht door burgers en bedrijven. Rotterdam heeft maar een klein stukje weg, maar het zijn vooral de burgers van Rotterdam-Zuid die betalen voor de wegen in het landelijk gebied.
Nu wil de Verenigde Vergadering dat bij de provincie Zuid-Holland wordt nagegaan of de agrariërs vrijstelling van belasting voor de wegen kunnen krijgen. Dat is wel heel vreemd als ze er ook gebruik van maken. Je kunt de wegen beter overdragen aan de gemeenten. Die bepalen het verkeersbeleid en daarmee het gebruik van de wegen. Zolang dat nog niet het geval is moeten de agrariërs gewoon voor het gebruik van de wegen betalen. De agrariërs dienen met het verzoek om vrijstelling vooral hun eigen belang en niet het algemeen belang van burgers en bedrijven. Een bijzondere vorm van cliëntelisme.
Nationaal Park NLDELTA
Het gebied van De Biesbosch tot de Haringvlietsluizen is een bijster mooi gebied. Er ligt een aanvraag om er de status Nationaal Park aan te geven. Het college heeft besloten dat de dijkgraaf in het bestuur van NLDELTA gaat zitten. Een groot deel van de Verenigde Vergadering gaf aan de ontwikkeling naar een Nationaal Park als bedreigend te ervaren. We moesten ons maar strikt beperken tot de wettelijke taken van het waterschap. De zorg voor deze hele bijzondere delta, uniek in Europa, gaat het waterschap niet aan. Die strikte opdracht houdt dus in dat het waterschap vooral moet zorgen dat de waterpeilen goed zijn voor de landbouw en dat er ook in de toekomst voldoende zoet water is voor die sector. De agrarische sector is dus sturend voor het water, en het water is niet sturend voor de ruimtelijke inrichting.
Het waterschap moet hier naar het bredere belang moeten kijken. De agrarische sector vormt maar 1,4 procent van het bruto binnenlands product en veel van haar productie wordt geëxporteerd. Nog lang geen 'korte keten' in de Hoekse Waard en Goeree-Overflakkee.
Klimaatverandering dwingt de waterschappen te kiezen: beperken zij zich tot de wettelijke taken, of wil je een breed klimaatschap zijn. In het laatste geval kijken ze niet alleen naar het belang van de agrarische sector, maar veel breder. Waterveiligheid zal dan niet altijd dijkveiligheid zijn, zoet water zal niet overal mogelijk zijn tegen acceptabele kosten.
Cok Sas