Ja, ik teken de oproep voor duurzaam herstel, is de oproep van Milieudefensie:
Beste premier Rutte, leden van het kabinet en leden van de Tweede Kamer:
Pak met dezelfde daadkracht en saamhorigheid de klimaatcrisis aan. Want ook die crisis bedreigt ons.
Kom met een ambitieus groen banenplan. Geef mensen die nu hun baan zijn kwijtgeraakt, of dreigen te verliezen, toekomstperspectief.
Verbind groene voorwaarden aan de steun die grote bedrijven krijgen. Dan pakken we gelijk met de economische crisis ook de klimaatcrisis aan.
Zet ons belastinggeld voor de goede dingen in. Stimuleer juist nu groene en eerlijke keuzes en stop geen geld meer in vervuiling.
Wees een overheid voor iedereen. Want onze verantwoordelijkheid houdt niet op bij mensen die nu en hier leven. Het gaat ook om de generaties na ons en om mensen in veel minder rijke landen. Klimaatverandering raakt ons allemaal.
In het NRC plaatst een aantal jongerenorganisaties een oproep om een schoon en gezond milieu als een grondrecht te erkennen. Directe aanleiding is de 50ste dag van de aarde.
Vandaag wordt voor de vijftigste keer Earth Day gevierd, een dag die ons bewust maakt van de schoonheid van de aarde en van de (vaak negatieve) impact van ons gedrag op de planeet. Dit jaar zijn we ons daarvan misschien wel meer bewust dan anders. De coronacrisis laat ons zien hoe lawaaierig, druk en vervuild onze wereld eigenlijk is. Ineens ervaren we wat het betekent dat de lucht ineens extreem schoon is, dat mensen met astma minder klachten hebben, dat we vogels horen in plaats van het monotone geraas van snelwegverkeer.
Jan van de Venis, wnd. Ombudspersoon Toekomstige Generaties
Jonge Democraten, DWARS, PerspectieF, Jonge Socialisten, PINK! en OPPOSITIE.
De Jonge Klimaatbeweging, Jongeren Milieu Actief en Young Worldconnectors.
Klimaatstakers Lilly Platt (12), Erik Christiansson (15) en Sara Langeveld (17) en Het schooldakrevolutie jongerenpanel
Politieke jongerenorganisaties gelieerd aan heel verschillende partijen vinden dat zo’n gezonde en schone leefomgeving een grondrecht is. In artikel 21 van de Grondwet wordt nu alleen gesproken van een zorgplicht. Maar CDJA, DWARS, Jonge Democraten, Jonge Socialisten, JOVD, PerspectieF en PINK! vinden dat niet genoeg in hun manifest Artikel 21. Toekomstige generaties zijn niet zeker van een gezond leefmilieu in ons land. Daarom zou dat als een recht moeten worden verankerd in de Grondwet.
Minister Stientje van Veldhoven (Milieu en Wonen, D66) heeft op 16 april in een brief aan de Tweede Kamer gereageerd op het pleidooi van de jongerenorganisaties. Ze vindt het waarborgen van een schone en gezonde leefomgeving voor toekomstige generaties weliswaar belangrijk en de gedachte achter het voorstel ‘zeer sympathiek’. Maar ze vindt de huidige interpretatie van artikel 21 ruim genoeg. Er geldt een zorgplicht en de toekomst van het milieu wordt meegenomen in wet- en regelgeving. Daarnaast bieden internationale verdragen, zoals het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, bescherming. En de Staat kan altijd nog ter verantwoording worden geroepen, zoals bijvoorbeeld is gebeurd in de Urgenda-zaak, schrijft de minister.
Urgenda-zaak
Maar uitgerekend de Urgenda-zaak laat zien hoe de Nederlandse Staat denkt over de zorgplicht. In deze zaak stelde de landsadvocaat juist dat er geen zorgplicht was om CO2te reduceren. Alleen doordat Urgenda en de mede-eisers in hoger beroep en in cassatie bleven hameren op bescherming van hun mensenrechten en de belangen van toekomstige generaties, wordt het kabinet nu gedwongen om te handelen.
Het is de wereld op z’n kop: Nederland heeft duidelijke verplichtingen vanuit mensenrechten en het milieu, maar handelt daar niet naar. We lopen internationaal achter met de grondwettelijke erkenning van het recht op een schone en gezonde leefomgeving (door meer dan 100 landen wordt dit als mensenrecht erkend en het staat bijvoorbeeld ook in België en Noorwegen in de grondwet).
Van de minister mogen we naar de rechter stappen, maar daar bepleit de Staat dat ons Nederlanders geen beroep op mensenrechten toekomt. En als rechters dan uitspraak doen en onze erkende rechten beschermen, vindt de politiek ineens dat rechters op hun stoel gaan zitten.
Regel het goed
Waarom regelen we dit gewoon niet goed? We zeggen toch ook niet dat een verbod op discriminatie niet in de Grondwet hoeft omdat we zo’n verbod toch wel erkennen en je altijd naar de rechter kunt stappen als het mis gaat. Daarom stellen wij:
Erken in de Grondwet het recht op een gezonde en schone leefomgeving voor huidige en toekomstige generaties.
Creëer een onafhankelijke waakhond voor de belangen van toekomstige generaties, een Ombudspersoon Toekomstige Generaties.
Neem inspraak van jongeren en de belangen van toekomstige generaties mee in het wetgevingsproces en in de te ontwikkelen generatietoets.
Politieke partijen, neem de belangen van jongeren en toekomstige generaties mee in jullie verkiezingsprogramma’s, akkoorden en beleid. Van landelijk tot lokaal. Wees de ouders die wij jongeren willen hebben; de voorouders waar toekomstige generaties trots op kunnen zijn.